روایت رونق مکتب اهل بیت(ع) در فلسطین
تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۲۲۹۸۲
هرچند افکار عمومی تا حدود زیادی نسبت به این شبهات، آگاه یا به تعبیری واکسینه شده است اما بد نیست با جزئیات و مستندات تاریخی بیشتری این مقوله را بررسی کنیم. کاری که دکتر احمد خامه یارعضو گروه تاریخ و سیره پژوهشکده حج و زیارت و پژوهشگر تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی انجام داده است. دکتر خامه یار در نشستی علمی به موضوع «پیشینه معارف اهل بیت علیهم السلام در فلسطین تا پیش از جنگ‌های صلیبی» پرداخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دکتر خامه‌یار پیشینه اولیه حضور پیروان اهل بیت علیهم السلام در شام را متعلق به صحابه‌ای همچون بلال حبشی و ابوذر غفاری دانست که حتی قبل از آغاز حکومت معاویه بر این سرزمین، در آنجا حضور داشتند؛ و از سوی دیگر تا کنون مزار دو تن از صحابه پیامبر اعظم (ص) به نام‌های عبادة بن صامت و شدّاد بن اوس، در قبرستان «باب‌الرحمه» شهر بیت‌المقدس، متصل به دیوار ضلع شرقی مسجدالاقصی باقی‌مانده است که در منابع روایی هر دوی آنها از صحابه دوستدار و هوادار امام علی(ع) معرفی شده‌اند.
وی در ادامه، با اشاره به اینکه قاعدتاً در دوره خلافت امویان امکان رشد معارف اهل بیت علیهم السلام در شام وجود نداشته، ابراز نظر کرد که با براندازی امویان و روی کار آمدن عباسیان، به تدریج زمینه‌های برای گسترش مکتب اهل بیت علیهم السلام در شام به وجود آمد؛ و از میان قبایل عربی که دارای گرایش‌های اهل بیتی بودند، در قرون دوم و سوم شخصیت‌هایی همچون دو شاعر برجسته، دیک‌الجنّ حمصی (د. ۲۳۶ق) ـ زاده شهر حمص ـ و ابوتمّام طائی (د. ۲۳۱ق) ـ زاده روستای جاسم در جنوب دمشق ـ از سرزمین شام برخاستند.
به عقیده این پژوهشگر تاریخ، یکی دیگر از عوامل احتمالی رشد و رونق مکتب اهل بیت علیهم السلام در سرزمین شام، مهاجرت‌های گسترده سادات علوی به این سرزمین بوده است. چراکه در منابع انساب سادات (همچون کتاب منتقلة الطالبیه ابن طباطبا) به ورود و سکونت بسیاری از سادات علوی به شهرهای مختلف شام همچون حرّان، حلب، حمص، دمشق و رقّه و برخی از شهرهای فلسطین همچون طبریه و رمله اشاره شده است و بسیاری از این سادات در این شهرها مناصب و مسئولیت‌های دینی و سیاسی را عهده‌دار می‌شدند.
دکتر خامه یار همچنین افزود: مهمترین سند تاریخی که دلالت بر نفوذ معارف اهل بیت علیهم السلام در برخی از شهرهای فلسطین دارد، سخن مقدسی جغرافیدان مشهور مسلمان است که در نیمه دوم قرن چهارم، در کتاب احسن التقاسیم خود نوشته است: «اهل طبریه و نیمی از اهل نابلس و قَدَس و بیشتر اهل عَمّان پیروان اهل بیت علیهم السلام هستند.» همچنین ناصر خسرو که نیم قرن بعد از طبریه بازدید کرده، در سفرنامه خود به پیروی مردم طبریه از اهل بیت علیهم السلام اشاره کرده است.
سخنران جلسه در ادامه، با تشریح ابعاد گسترش معارف اهل بیت علیهم السلام در شهر «طبریه» در شمال فلسطین کنونی، به مهاجرت سادات علوی به طبریه از نیمه دوم قرن سوم و حادثه کشته شدن یکی از آنها به نام ابوالطیب محمد بن حمزه علوی در سال ۲۹۱ق به دست محمد بن طغج ملقّب به اخشید (مؤسس حکومت اخشیدیان مصر) اشاره کرد.
او همچنین با اشاره به وجود زیارتگاه منسوب به سکینه دختر امام حسین (ع) و عبدالله بن عباس بن امام علی (ع) در طبریه، چنین شواهدی را قرینه‌هایی بر نفوذ معارف اهل بیت علیهم السلام در این شهر دانست.
دکتر خامه‌یار همچنین با استناد به سخنی از ابن حزم اندلسی مبنی بر غلبه فرقه نصیریه (علویان کنونی سوریه) بر شهر طبریه، و برخاستن شخصیت‌هایی منسوب به این فرقه از شهر طبریه، همچون ابوسعید سرور بن قاسم طبرانی (د. ۴۲۶ق) که از مهمترین رجال نصیریه و مؤلف کتاب مجموع الاعیاد ـ از متون دینی مهم این فرقه ـ بوده است، شهر طبریه را حوزه نفوذ نُصیری‌ها (علویان) در قرون چهارم و پنجم دانست که نویسندگان معاصر علوی نیز بر این مسئله تأکید دارند.
عضو گروه تاریخ و سیره پژوهشکده حج و زیارت، در بخش دوم سخنان خود، به تشریح ابعاد حضور معارف اهل بیت علیهم السلام در شهر «رمله» (نزدیک بیت‌المقدس) پرداخت و با استناد به شواهد پراکنده در متون تاریخی و منابع انساب، همچون مهاجرت بسیاری از سادات علوی به این شهر، که مناصبی همچون خطیب، قاضی و رئیس شهر را عهده‌دار بودند، این شهر را یکی دیگر از حوزه‌های مهم مکتب اهل بیت علیهم السلام در فلسطین دانست که در متون تاریخی، اشاره چندانی به این مسئله نشده است.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه شیخ کراجکی (د. ۴۴۹ق) از محدّثان و فقهای برجسته شام و صاحب کتاب کنز الفوائد، مدت‌ها در شهرهای شام همچون طرابلس و صور به سیر و سفر پرداخته و مدتی نیز در دو شهر طبریه و رمله اقامت داشته و در این شهرها با برخی از رجال و محدّثان و سادات علوی دیدار داشته و برای برخی از امرا و دولتمردان این دو شهر، رساله‌هایی در فقه اهل بیت علیهم السلام تألیف کرده، این مسئله را از دیگر شواهد نفوذ معارف اهل بیت علیهم السلام در این شهرها به شمار آورد.
دکتر خامه‌یار در پایان سخنان خود گفت: با اشغال بیشتر شهرهای فلسطین و سواحل شامات به دست صلیبیان، مردم این شهرها در مناطق دیگر آواره و پراکنده شدند، حملات صلیبیان را عامل مهمی برای رخت بستن معارف اهل بیت علیهم السلام از شهرهای فلسطین دانست. البته مهاجرت ساکنان پیرو اهل بیت علیهم السلام این شهرها به مناطق کوهستانی مجاور به ویژه جبل عامل در جنوب لبنان، باعث شکل‌گیری حوزه جبل عامل گردید و در واقع می‌توان گفت جامعه جبل عامل به نوعی ریشه در شهرهای پیرو اهل بیت علیهم السلام فلسطین دارد.
خبرنگار: پارسا نیکوکار
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: معارف اهل بیت علیهم السلام شهرهای فلسطین مکتب اهل بیت ع سادات علوی دکتر خامه یار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۲۲۹۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وحدت مسلمین از مهمترین رهاوردهای اجتماعی حج است
به گزارش خبرگزاری مهر، بشیر سلیمی در مراسم طرح مودت مدیران کاروان های حج وزیارت قزوین که در سالن اجتماعات این اداره کل برگزارشد گفت: مهمترین دستاورد حج برای حاجیان، آمرزش گناهان و تحول و دگرگونی برای آنها است.
مدیر حج وزیارت استان قزوین تصریح کرد: حج لبیک به دعوت و ندای حضرت ابراهیم (ع) است که پس از بنای بیت‌الله الحرام، هر سوار و پیاده‌ای را از هر گوشه عالم به ادای مناسک حج و زیارت کعبه فرا می‌خواند.
سلیمی خاطرنشان کرد: حج فریضهای ویژه و منحصر به‌فرد و جامع در معارف الهی و در برگیرنده تمامی عبادات است.
وی خاطرنشان کرد: حج مانند زکات و خمس، عبادتی مالی، همچون نماز عبادتی بدنی و قولی، همچون جهاد عبادتی عملی و وجودی و همچون روزه عبادتی امساکی است
مدیر حج وزیارت استان قزوین عنوان کرد: نشانه عبودیت محض و خضوع و خشوع خالص در پیشگاه حضرت حق است، از این‌رو این عمل برآورنده مهمترین آرزوی بشر، یعنی فلاح و رستگاری است.
سلیمی بیان کرد: در حج تمتع همه چیز به نیت افراد بستگی دارد و تمام مناسک حج نشانه‌ای است و رمزی دارد
وی ادامه د اد: هر عبادتی در شرایطی مورد قبول درگاه خداوند متعال قرار می‌گیرد که انسان به قصد رضای خدا و رسیدن به قرب او انجام بدهد. در حقیقت خلوص نیت است که شرط قبولی عبادت و طاعت ما به حساب می‌آید و سایر اعمال ما را به طبع خود، ناب و خالصانه می‌کند
کد خبر 6092756
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند